http://poema.gr/dokimio.php?id=284&pid=
ή σε αυτή τη σελίδα παρακάτω:
|
Γιάννης Λειβαδάς: Επί της ρομαντικής αισθητικής Μία από τις πολλές πτυχές του Ρομαντισμού, την πλέον προσεγγίσιμη και αναπαραγμένη, αποπειράθηκαν να παρουσιάσουν ο Ζ. Αϊναλής και ο Μ. Παπαντωνόπουλος στην έκδοση «Ρομαντική Αισθητική». Το πόνημά τους κυκλοφόρησε πρόσφατα από τις εκδόσεις Κριτική. Στις μέρες μας, οι οποίες αποτελούν οπωσδήποτε μία «μετά τον Ρομαντισμό» εποχή, διενεργούνται συστηματικές όσο και πρόχειρες προσπάθειες επαναπροσδιορισμού ή απεμπόλησης αρκετών ιδεών και κινημάτων. Και όταν αυτό συμβαίνει, το πλαίσιο επάνω στο οποίο ή με το οποίο θα εξελιχθεί η αναλυτική προσέγγιση, αποτελεί το ήμισυ του παντός σε σχέση με την ουσιαστική αξιολόγηση του αντικειμένου. Eρχεται κάποιος να ξανα-μιλήσει για κάτι και σε σχέση με τι. Το πόνημα λοιπόν των παραπάνω χωλαίνει εξ αρχής διότι, και οπωσδήποτε σε συμφωνία με την «εισαγωγή» του βιβλίου, δεν υφίσταται κάποιος δημιουργικός λόγος ή σκοπός για τη σύνταξη όλων αυτών των πληροφοριών, πέραν της χρησιμότητάς του (μέχρις ενός σημείου) ως reference, παραπομπή˙ παρ' όλα αυτά όμως δεν καταφέρνει να αντικαταστήσει μήτε την αντίστοιχη πληροφόρηση που παρέχουν οι διαδικτυακές σελίδες της Βικιπαίδειας σχετικά με τον Ρομαντισμό. Το σκεπτικό της μίας ακόμη παραπομπής, συνεπώς, αποτυγχάνει˙ τόσο γιατί δεν πλευρίζει το ρομαντικό φαινόμενο υπό μία κάποια ερευνητική ματιά ώστε να παραδοθεί στον σύγχρονο αναγνώστη κάποια σημασία η οποία παρέμενε έως σήμερα ασύλληπτη ή, τουλάχιστον, όχι ικανοποιητικά επεξηγημένη - όσο και γιατί η ίδια η σύσταση του βιβλίου, το οποίο αποτελείται μόνον από μία εισαγωγή κοπτοραπτικής πεπερασμένης γνώσης και τρεις μεταφράσεις, δεν αποτελεί δυναμικό opus. Επιπλέον, και ίσως σημαντικότερο όλων, το βιβλίο δεν καλύπτει παρά ένα πολύ μικρό ποσοστό αισθητικών κειμένων τα οποία σε καμία των περιπτώσεων δεν καταφέρνουν να αναδείξουν τα περί «Ρομαντικής Αισθητικής», όπως ατυχώς αναγράφεται στο εξώφυλλο του βιβλίου. Ο Ρομαντισμός δεν ήταν κάτι τόσο φαινομενικό που αποτελούσε αντικατοπτρισμό μιας «κρίσης» η οποία έλαβε, κάποτε, χώρα στην ευρωπαϊκή συνείδηση. Οταν μιλάει κάποιος για την ευγλωττία μιας χαμένης, προδομένης αγάπης οφείλει να μην κρατά μυστικά στο συρτάρι - αλλιώς απομένει με την ευγλωττία ενός ανούσιου πράγματος που έχει γραφτεί. Ο Ρομαντισμός δημιούργησε κρίση, υπό την έννοια μιας κριτικής. Επέβαλλε, οριακά, μια κρίση. Δεν ήταν αυτός που χρόνισε να ανακαλύψει τις ασπόνδυλες διατάσεις μιας νέας συντήρησης. Ο Ρομαντισμός δεν αποτέλεσε επανάσταση, αποτέλεσε διάκριση, και μάλιστα liberal-ιστική. Γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο είχε νόημα. Οι πάντες επανατοποθετούνταν επί του «The twain shall never meet» και ο ρομαντισμός απέδειξε το αντίθετο, αλλά, κι εδώ έγκειται η διαφορά, από θέση, όχι από αντίθεση. Μπορεί κανείς να το επιβεβαιώσει με ποιητική ευκολία εάν διατρέξει επισταμένως την πορεία από τον Ουίλιαμ Μπλέικ έως τον Χαρτ Κρέιν. Πέραν όλων των προαναφερθέντων, το εν λόγω εγχείρημα αποτελεί ουσιαστικά ένα παρελθοντικό συνονθύλευμα, προφανώς μαρξιστικών καταβολών, ήτοι για την καλλιέργεια ενός ρόδου χρησιμοποιήθηκε οδοστρωτήρας. Το περιεχόμενο έχει όλα τα χαρακτηριστικά μιας μεταπτυχιακής εργασίας, στην οποία έχουν επισυναφθεί κάποια μεταφρασμένα κείμενα. Είναι να αναρωτιέται κανείς. | |